Capabilities

De capabilities (bekwaamheden) van het federatief datastelsel met relaties (verwijzingen) naar de bouwblokken die voor de realisatie nodig zijn

v0.22 proposed

Een bekwaamheid, vaak aangeduid met de Engelse term ‘capability’, is een vermogen dat iets (bijv. een systeem) in staat stelt om bepaalde doelstellingen te realiseren. Voor het realiseren van de doelstellingen van het Federatief Datastelsel, zijn bepaalde bekwaamheden nodig bij de deelnemers in het stelsel en er zijn algemene bekwaamheden die het stelsel als geheel laten functioneren. In deze uitwerking ligt de focus bij het laatstgenoemde. De bekwaamheden die een individuele deelnemer nodig heeft om effectief deel te kunnen nemen beschouwen we als voorwaarden die FDS stelt aan deelname. Het stellen van die voorwaarden is dan weer een bekwaamheid van het stelsel. FDS benoemt vier basis bekwaamheden. Deze vormen de kapstok voor het dieper uitwerken naar detailniveaus. Deze bekwaamheden zijn afgeleid uit het OPEN DEI raamwerk, zoals beschreven in paragraaf 2.3. FDS onderscheidt de volgende vier basis bekwaamheden:

  • Stelsel-governance: Het vermogen van het stelsel om gedragingen en activiteiten van de deelnemende partijen te laten conformeren aan de geldende stelselafspraken.
  • Interoperabiliteit: Het vermogen van het stelsel om de deelnemende partijen data met elkaar te laten delen en/of uit te wisselen.
  • Vertrouwen: Het vermogen van het stelsel om vertrouwen te genereren voor verantwoord gebruik van data door de deelnemende partijen.
  • Data waarde: Het vermogen van het stelsel om data zichtbaar van waarde te laten zijn voor de deelnemende partijen.

Elke hoofdbekwaamheid is verder onderverdeeld in deel-bekwaamheden. Hiervoor gebruiken we het model dat we kort hebben toegelicht bij de beschrijving van de relatie met de Europese datastrategie. Het model is weergegeven in figuur 3.

Klik op de betreffende capability om te lezen waar deze over gaat, welke componenten, afhankelijkheden en relaties deze heeft.

Het federatief datastelsel gebruikt een Raamwerk voor ontwikkeling in samenwerking. Hieronder is de uitwerking van de capabilities die daar benoemd worden.

Voor meer informatie over Capabilities en de context van het federatief datastelsel, lees onze Strategie van samenwerken en het Raamwerk voor ontwikkeling in samenwerking. In de Werkomgeving kun je lezen hoe je kunt bijdragen en hoe de samenwerkomgeving is opgezet. Wil je meer lezen over achterliggende overwegingen (besluiten), lees onze DR 00001 Basisstructuur en DR 0004 Capabilities NL.


Governance

Governance capabilities zijn artefacten die de zakelijke relaties tussen alle rollen regelen.

Interoperabiliteit

Gegevensinteroperabiliteit, met betrekking tot aspecten zoals gegevensuitwisseling API’s, formaten voor gegevensrepresentatie, evenals herkomst en traceerbaarheid

Vertrouwen

Gegevenssoevereiniteit, met betrekking tot aspecten zoals identiteitsbeheer, betrouwbaarheid van deelnemers, evenals gegevenstoegang en gebruikscontrole

Datawaarde

Gegevenswaardecreatie, met betrekking tot aspecten zoals publicatie van gegevensaanbiedingen, ontdekking van dergelijke aanbiedingen op basis van metadata en gegevenstoegang/gebruiksboekhouding, die essentieel zijn om gegevens als een economisch asset te verwerken

Laatst gewijzigd September 23, 2024: remove en language configuration (e07d8c4)