Basismodel
Inleiding
Deze pagina beschrijft het basismodel van het Federatief Datastelsel (FDS), dat als stelsel van stelsels deel uitmaakt van het Concept data-ecosysteem Nederlandse overheid. Het vervangt de eerder opgestelde ‘houtskoolschets’ die is gepubliceerd tijdens de stelseldag in november 2022.
Dit basismodel vormt het vertrekpunt voor de verdere uitwerking van FDS in een doelarchitectuur. Het is niet ‘in beton gegoten’, maar tegelijkertijd is het wel een ankerpunt dat niet voortdurend kan veranderen. Daarom is dit een abstract en zo kort mogelijk verhaal met doorverwijzingen naar diepgaandere uitwerkingen.
Concreet bestaat het basismodel uit een compact diagram met een korte aanvullende beschrijving. Eventuele wijzigingen aan het concept moeten weloverwogen worden aangebracht, rekening houdend met de gevolgen ervan voor de diepere uitwerkingen.
Context
Complexe maatschappelijke opgaven vragen steeds vaker om samenwerking binnen en tussen sectoren, in ketens en netwerken waarin gegevens gezamenlijk worden gebruikt. De Interbestuurlijke Datastrategie beschrijft een strategie gericht op een beter gebruik van het datapotentieel van en door de Nederlandse overheid. Niet alleen beter gebruik, maar ook juridisch en ethisch verantwoord gebruik. Een effectief functionerend Federatief Datastelsel (FDS) wordt daarbij gezien als een essentieel middel op nationaal niveau, ingebed in Europese kaders.
Meer lezen over:
Diagram en korte beschrijving basismodel
 |
|---|
| FDS Basismodel |
Het basismodel kent de volgende componenten:
Data-vraag
De vraag naar stelseldata wordt ingevuld doordat een Data-afnemer een of meer datadiensten afneemt van een of meer data-aanbieders. Voor de afnemer geldt evenals voor de aanbieder dat hij structureel en aantoonbaar voldoet aan de FDS-deelnamevoorwaarden.
Om aan te sluiten op datadiensten van een data-aanbieder, maakt de data-afnemer gebruik van een toepassing die conform de afspraken en standaarden van het stelsel is ontworpen en geïmplementeerd.
Meer lezen over:
Data-aanbod
Het data-aanbod krijgt gestalte doordat Data in het stelsel wordt ingebracht vanuit (organisaties in) datadomeinstelsels (zie ook Data-ecosysteem Nederlandse overheid. Voor de aanbieder geldt evenals voor de afnemer dat hij structureel en aantoonbaar voldoet aan de FDS-deelnamevoorwaarden.
Beschikbare data wordt door een Data-aanbieder aangeboden door middel van datadiensten.
Meer lezen over:
Stelselmechanismen
FDS heeft mechanismen om te borgen dat data betrouwbaar en vertrouwd in het stelsel kan worden gedeeld en dat dit juridisch is toegestaan en ethisch is verantwoord. Daarvoor wordt het stelsel opgebouwd aan de hand van een architectuurraamwerk, waaruit de inrichting van de stelselfuncties wordt afgeleid. De stelselfuncties bestaan uit afspraken over data, data-aanbod en data-vraag, met waar nodig nadere afspraken over het toepassen van standaarden en het gebruiken van stelselvoorzieningen.
Meer lezen over: