Stelselfuncties
Voor een goede werking van het stelsel onderscheiden we een beperkte set aan organisatorische en technische stelselfuncties. Deze functies zorgen ervoor dat gebruikers het stelsel als een geheel ervaren en dat ze het data-aanbod in FDS zo eenvoudig mogelijk kunnen gebruiken.
De stelselfuncties worden bij voorkeur decentraal ingevuld op basis van afspraken, standaarden en/of voorzieningen, waarbij het uitgangspunt ‘Afspraken boven standaarden boven voorzieningen’ van toepassing is.
De binnen FDS formeel vastgestelde afspraken zijn gepubliceerd als het Afsprakenstelsel FDS. Zowel de indeling in stelselfuncties als de invulling van de stelselfuncties worden periodiek op basis van voortschrijdend inzicht geactualiseerd.
Het FDS baseert zich op de bouwblokken van het Data Spaces Support Centre.
De organisatorische stelselfuncties
In de internationale context zijn organisatorische aspecten van dataspaces nog in beweging. Zo hanteert het Data Spaces Support Centre in hun Blueprint een andere indeling dan OpenDEI heeft beschreven in hun Position Paper Design Principles for Dataspaces. FDS heeft daarom een eigen indeling opgezet gebaseerd op de ervaringen vanuit het stelsel van basisregistraties.
De coördinerende stelselfuncties: Regie, Financiering, Toezicht, Beheer
De faciliterende stelselfuncties: Poortwachter, Marktmeester, Helpdesk, Expertisecentrum
De technische stelselfuncties
De technische stelselfuncties zijn gebaseerd op de technische bouwblokken zoals beschreven in de Blueprint van het Data Spaces Support Centre. De bouwblokken van het DSSC zijn gebaseerd de indeling die in het Position Paper Design Principles for Dataspaces vanuit OpenDEI. Bij de stelselfuncties zijn eventuele nuanceverschillen beschreven. Binnen FDS is de stelselfunctie ‘Kwaliteit’ toegevoegd omdat aandacht voor dat aspect onvoldoende naar voren kwam in de DSSC bouwblokken. De stelselfunctie ‘Waardetoevoegende diensten’ is pas recent toegevoegd.
De stelselfuncties betreffende interoperabiliteit: Modellen, Datadiensten, Traceerbaarheid
De stelselfuncties betreffende vertrouwen: Identiteit, Vertrouwensraamwerk, Toegang
De stelselfuncties betreffende datawaarde: Metadata, Publicatie, Waardetoevoegende Diensten, Kwaliteit
Interoperabiliteit
-
Bevragen op sleutel
DA001: Bevraging
REST-API Design Rules, Digikoppeling (REST-API) -
Zoeken
REST-API Design Rules, Digikoppeling (REST-API) -
In bulk bevragen
-
Notificeren
NL GOV profile CloudEvents
Werkgroep Notificeren (Logius) -
Terugmelden
-
Loggen van ontvangst en verzending
FSC (transactielogging) -
Loggen van verwerking
Logboek Dataverwerkingen -
Beschikbaar stellen lineagegegevens
PROV
Vertrouwen
-
Beheren van identiteiten van deelnemers
KvK (Handelsregister) -
Beheren van identificatiemiddelen
PKIoverheid -
Authenticeren
FSC
-
Contracteren
FSC -
Beheren van contracten
FSC -
Verzegelen van contracten
FSC -
Versleutelen van transport
FSC, Digikoppeling (Beveiliging)
- Federatieve Toegangsverlening (FTV)
-
Beheren van bevoegdheden
Register Toegangsbeleid -
Beheren van machtigingen
FSC (delegatie naar verwerker) -
Autoriseren
AuthZEN NL Gov -
Loggen van toegangsbeslissingen
Logboek toegangsbeslissingen
Datawaarde
-
Beheren van metadata over datasets
ME001: Metadata over aanbod
DCAT, MIM, OWL, SHACL, DCAT-AP-NL
DQV -
Beheren van metadata over dataservices
ME001: Metadata over aanbod
OpenAPI Specification, DCAT, DCAT-AP-NL
DQV
-
Beschikbaarstellen van metadata
FDS Catalogusfunctie
-
Beheren van kwaliteit van datasets
KW001: Uniforme beschrijving
KW002: Transparantie
KW003: Terugmeldmogelijkheden -
Beheren van kwaliteit van datadiensten
KW005: Beschrijving datadienst
KW006: Transparantie en rapportage